Aardappeleiwit heeft ijzersterke troeven in wereldwijde behoefte voedingseiwit
Ria Besseling
Avebe opende afgelopen zomer een nieuwe productielijn voor voedingseiwit Solanic in de fabriek in Gasselternijveen. Het concern wil met de nieuwe lijn de plantaardige eiwitproductie voor humane voeding verder uitbreiden. De reden: de wereldwijd groeiende marktvraag naar plantaardig.
Aardappeleiwit: een restproduct dat vroeger goed was voor afvoer, daarna voor veevoer en sinds een jaar of tien past het steeds beter als hoogwaardig ingrediënt voor voeding. Avebe gaat volop mee in die toenemende waardering voor het plantaardig eiwit. Het concern speelde hierop vorig jaar in met het verruimen van de productiecapaciteit en met nieuwe productconcepten.
Aardappeleiwit heeft minstens drie ijzersterke troeven: het bezit een hoge voedingswaarde en dezelfde functionele eigenschappen – schuimen, emulgeren en geleren – als dierlijk eiwit en het heeft een riante voorsprong als duurzaam ingrediënt.
Het aardappelbedrijf bouwde met productconcepten als Solanic al meer dan tien jaar een solide naam op in de markt. In dit concept is aardappelzetmeel behandeld met een enzym dat producten als zuivel een volle romige textuur geeft. Het Etenia-concept bevat geen e-nummer en geeft mogelijkheden om clean label concepten voor uiteenlopende toepassingen te ontwikkelen.
‘Avebe wil zich positioneren als expert op het gebied van textuur van plantaardige alternatieven’
Groei in goede voeding
In haar nieuwe strategie Binden & Bouwen 2.0 zet Avebe groei in goede voeding centraal. Dit betekent voor het bedrijf groeien in voedingsingrediënten die gezond en duurzaam zijn. Eiwit met het merk Solanic, zetmeel met de merken Etenia en Eliane en combinaties van beide zoals Perfectasol vormen een uitstekend ingrediënt in alternatieven voor vlees. Om te kunnen voldoen aan de groeiende marktvraag verdubbelde het concern de productiecapaciteit met de nieuwe Solanic productielijn in Gasseltenijveen. Het concern investeerde in totaal 55 miljoen euro voor uitbreiding van de eiwitproductie en verduurzaming van de productiecapaciteit. Dat gebeurt onder meer door sap na de aardappelverwerking te zuiveren tot proceswater.
De vegetarische markt wordt een grotere afnemer van aardappeleiwit. Zo gebruikt De Vegetarische Slager het eiwit als ingrediënt ter vervanging van kippeneiwit in de plantaardige Roockworst die dit jaar is gelanceerd. Aardappeleiwit zorgt voor een goede textuur en stevigheid en draagt het plantaardige label.
“Avebe heeft in haar strategie tot 2023 de focus op duurzame en gezonde voeding gericht. Dit past uitstekend bij de trend dat consumenten steeds vaker plantaardige producten eten in plaats van dierlijke producten. Ze beseffen dat minder vlees eten goed is voor mens, dier en milieu”, aldus marketing manager Jaap Harkema. “Dan heb ik het niet alleen over vegetariërs en veganisten, maar ook over een grote groep flexitariërs: mensen die een paar keer week geen vlees te eten omdat ze bezig zijn met dierenwelzijn, duurzaamheid of hun eigen gezondheid. De consument wil meer keus en betere kwaliteit”.
De ingrediënten van Avebe komen terug in uiteenlopende voedingsproducten
“Dit stelt de voedingsproducent voor uitdagingen: wanneer je een product ‘ombouwt’ van dierlijk naar plantaardig veranderen textuur, smaak en voedingswaarde. Avebe wil zich positioneren als expert op het gebied van de textuur van plantaardige alternatieven voor vlees, zuivel, zoetwaren, sauzen en bakkerijproducten. Al onze producten, aardappelzetmeel, -eiwit en –vezels, zijn uiteraard plantaardig maar ook allergeenvrij en uitstekend in staat om dierlijke grondstoffen als melk, ei of gelatine te vervangen zonder in te leveren op textuur en mondgevoel”.
Perfectasol D520 is hiervan een goed voorbeeld volgens Harkema. “Dit is een textuuroplossing voor plantaardige pizzakaas die het smeltgedrag en mondgevoel van op melk gebaseerde kaas benadert. Maar dan duurzaam en vrij van E-nummers en allergenen. Avebe won met dit concept in een combinatie van aardappelzetmeel en –eiwit vorig najaar de Most Novel Protein Ingredient Award op de Protein Summit van Bridge2Food.”
Perfectasol is ook geschikt voor een reeks alternatieven voor zuivel, zoals yoghurt, spreads, ijs, desserts en zelfs fetakaas die tot in Griekenland wordt toegepast. Ook voor gelatinevrije snoep, die als veggie wordt gepositioneerd, is het een oplossing. En we werken aan betere alternatieven voor vlees, de grootste potentiële markt. Veel plantaardige voedingsproducten op basis van Avebe ingrediënten zijn nu al te vinden in de schappen van de supermarkt.”
‘We werken aan de grootste potentiële markt: betere plantaardige alternatieven voor vlees’
Naar minder vet en suiker
Een ander voorbeeld is de wens om vet en suiker in voedingsmiddelen te reduceren ziet de marketing manager. ‘’Als je echter vet uit een product haalt verander je de textuur. Hierdoor is het zogenoemde mondgevoel van zo’n product anders: het voelt en smaakt minder romig. Avebe produceert zetmelen en eiwitten die helpen om dat te compenseren en het product net zo smakelijk te maken, ondanks dat er minder vet in zit. Deze ingrediënten zijn clean label en allergeenvrij. Avebe biedt voor dit soort situaties een totaaloplossing aan zijn klanten met niiet alleen een ander ingrediënt, maar een compleet nieuw recept. Zo nemen we productontwikkelaars van onze klanten tijd en werk uit handen.”
‘Clean label zetmelen’
Productinnovaties met zetmeel en eiwit worden belangrijker omdat consumenten steeds vaker willen weten wat er nu precies in de producten zit die zij eten. Harkema: “Mensen willen weten of wat ze eten gezond is of juist niet. Dan zien ze liever zo min mogelijk e-nummers op de etiketten omdat die een negatief imago hebben. Maar die e-nummers zitten er soms niet voor niets in en zijn niet allemaal kunstmatig. Avebe ontwikkelt zogenoemde ‘clean label zetmelen’. Die hebben de eigenschappen van zetmelen met e-nummers, maar kunnen gewoon als ‘zetmeel’ op het etiket vermeld worden. Daarnaast zijn de zetmelen en eiwitten die Avebe produceert allemaal plantaardig en allergeenvrij. De aardappel is dus een heel ‘schoon’ product. En dat wordt gewaardeerd door onze klanten. Wij zijn dan ook transparant in ons productieproces en welke grondstoffen wij gebruiken.”
Innovatiecentrum
Om een rol te blijven spelen in deze innovatieve markt opende Avebe afgelopen najaar het Innovatiecentrum op de Zernike Campus in Groningen. Harkema: “Hier hebben we onze interne afdelingen Marketing, Sales en Innovaties samengebracht en werken we intensief samen met de Hanzehogeschool, Rijksuniversiteit Groningen, startups en andere bedrijven.”
“We willen verder groeien in goede voeding. Ons aardappelzetmeel en aardappeleiwit voegen waarde toe voor onze klanten. We streven naar de beste oplossing en willen met onze innovaties aansluiten bij de behoeften en trends in de markt.
Plantaardige eiwitten: marktvraag in vlees, zuivel en gezond
De markt voor plantaardige eiwitten is volgens Jaap Harkema miljoenen tonnen groot en groeit hard met 5 tot 7 procent per jaar. “De traditioneel grootste bronnen zijn soja en tarwe. Erwt komt sterk op. En er verschijnen steeds meer nieuwe plantaardige eiwitten op de markt waar aardappeleiwit er een van is.”
“De markt zoekt naar plantaardige eiwitten die in staat zijn dierlijke eiwitten te vervangen die niet allergeen zijn – soja en tarwe zijn dat wel – en die een hoge voedingswaarde hebben, vergelijkbaar met melkeiwit.”
De behoefte aan plantaardige eiwitten zal volgens hem stijgen in productsegmenten als vlees, zuivel en sport- en gezondheidsvoeding (dranken, repen, gepersonaliseerde voeding voor ouderen en patiënten etc). Door de vraag naar alternatieven voor vlees en zuivel groeien plantaardige eiwitten met dubbele cijfers op de markt voor levensmiddelen, zo blijkt uit het EU-rapport de ontwikkeling van plantaardige eiwitten in Europa.
Promoten voor voeding
Diervoeder blijft de belangrijkste afzetmogelijkheid (93 procent), maar op de markt voor plantaardige eiwitten is een aanzienlijke segmentatie ontstaan door de groeiende vraag in de sectoren hoogwaardige diervoeders en levensmiddelen. Een van de voorstellen van de Europese Commissie om de productie van plantaardige eiwitten te ontwikkelen is het promoten van de voordelen van plantaardige eiwitten voor voeding, gezondheid, klimaat en milieu. Dat gebeurt dit jaar met steun van bijna tweehonderd miljoen euro van het promotieprogramma van de Commissie.
