Agrifoodclicks

De melkveerevolutie – De lessen van de landbouwtransitie op Schiermonnikoog

De-melkveerevolutie_lr-668x1024

 

De melkveerevolutie
De lessen van de landbouwtransitie op Schiermonnikoog
Jan Willem Erisman & Koen van Wijk

 

Terwijl de stikstofcrisis Nederland in de greep houdt en de melkveehouderij onder het vergrootglas ligt, zetten de boeren van Schiermonnikoog een rigoureuze stap. Ze geven een derde van hun melkkoeien op om de stikstofdepositie op de omringende natuur te beperken.

De veehouders van Schiermonnikoog omarmen een natuurinclusieve bedrijfsvoering die de biodiversiteit moet verbeteren en zorgt voor een veerkrachtig ecologisch voedselsysteem. Om de krimp in productie te compenseren, produceren de boeren nu hun eigen kaasmerk ‘Van Schier, waarmee zij de eilander melk een lokaal gezicht geven.

De melkveerevolutie verhaalt over de transitie naar een duurzame landbouw en is bestemd voor boeren, ondernemers in de agrobusiness, landschapsspecialisten, bestuurders en beleidsontwikkelaars in heel Nederland. Het kabinet Rutte IV heeft 25 miljard uitgetrokken om de doelen voor stikstof, waterkwaliteit en klimaat te halen in 2030. Een groot deel daarvan gaat naar zogenaamde gebiedsprocessen waarvoor de ontwikkelingen op Schiermonnikoog als voorbeeld dienen.

Jan Willem Erisman is hoogleraar Milieu en Duurzaamheid bij het Centrum voor Milieuwetenschappen aan de Universiteit Leiden en was directeur van het Louis Bolk Instituut.

Koen van Wijk is freelance journalist, gespecialiseerd in de land- en tuinbouwsector.

De melkveerevolutie. De lessen van de landbouwtransitie op Schiermonnikoog

Noordboek | ISBN 978 90 5615 865 1 | paperback, 192 pagina’s | verkoopprijs € 22,50

Maaltijdbox Ekomenu lanceert kassabon met impact voedingskeuzes

 

 

 

Maaltijdbox Ekomenu biedt vanaf nu transparantie in de impact van de verschillende maaltijden. Bij bestellen en afrekenen staan niet alleen de kosten op de digitale kassabon, maar ook de impact op gezondheiden milieu. Bij het bestellen worden consumenten in staat gesteld om maaltijden te kiezen waarbij de hoeveelheid groenten, vitaliteit, CO2-uitstoot en waterverbruik volledig transparant wordt gemaakt. Ekomenu wil op deze manier mensen aansporen om meer groenten te eten en vaker te kiezen voor puur, plantaardig en biologisch. Zo wil Ekomenu klanten concreet aanmoedigen tot het bestellen van een avondmaal met 45% minder CO2-uitstoot dan de gemiddelde avondmaaltijd van 1690 gram uitstoot. Om hiermee bij te dragen aan het behalen van de Sustainable Development Goals voor 2030.

 

100 procent transparant
Klanten van Ekomenu hebben iedere week keuze uit 25 verschillende maaltijden. Gemiddeld bevatten de maaltijden van Ekomenu ruim 300 gram groenten, hetgeen bijdraagt aan een 20% verlaagd risico op ziekte, 45% minder CO2-uitstoot en 50% minder schaars waterverbruik. Elke maaltijd heeft een unieke foodprint. Jack Stroeken, CEO Ekomenu: “Natuurlijk zitten er ook maaltijden tussen met een minder positieve foodprint, zoals bijvoorbeeld recepten met rund- of kalfsvlees. Maar ook de impact tonen we. We willen 100% transparant zijn, zodat klanten zelf de impact van hun voedselkeuzes ervaren.”

Jack Stroeken: “Als wij goed willen zorgen voor onze planeet dan is het niet meer dan logisch dat we ons bewust moeten zijn wat de impact is van ons handelen. Weinig mensen weten dat voor de productie van een avocado bijna 200 liter water per 100 gram wordt gebruikt of dat de productie van één hamburger gelijk staat aan een ritje van ongeveer 16 kilometer in een personenauto of een maand lang zes minuten douchen.” 

“Met Ekomenu maken we dat vanaf nu inzichtelijk Voortaan kunnen mensen dus zelf bepalen wat de impact is van hun maaltijd. Daag jezelf uit en ga voor de laagste CO2-uitstoot of ga voor gerechten met de meeste groenten.”

 

Groente, vitaliteit, CO2-uitstoot en waterverbruik
De foodprint van Ekomenu bestaat uit vier pijlers: groenten, vitaliteit, CO2-uitstoot en waterverbruik.Ekomenu is een ‘Certified B Corporation’ en zet zich in om sociale en duurzaamheidskwesties op te lossen. Wat we eten heeft een gigantische impact op ons welzijn. In Europa zijn voedingsgerelateerde ziekten zoals obesitas, hart- en vaatziekten en kanker verantwoordelijk voor 70% van de sterfgevallen. Stroeken: “Voeding kan juist zoveel positiefs doen voor jouw gezondheid. Daarom geven we nu per pijler aan wat de impact is van jouw keuze en wat je misschien beter zou kunnen kiezen. Denk aan veel groenten, volkoren- en onbewerkte ingrediënten of een keer vaker vegetarisch. Door gezonder te eten win je gezonde levensjaren voor jezelf én voor toekomstige generaties.”
 
Groenteteller
Gemiddeld eten Nederlanders 131 gram groenten per dag. Dat is maar 52% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 250 gram. Ekomenu gaat voor 300 gram groenten per dag omdat je hiermee niet alleen tekorten voorkomt, maar ook nog eens extra gezondheidsvoordelen behaalt. Met de Groenteteller daagt Ekomenu klanten uit om elke week 2100 gram groenten te eten, volgens een duurzaam voedselpatroon. Dit betekent dat eetgedrag bijdraagt aan een positieve foodprint door een lage milieubelasting en een gezond leven voor jezelf en toekomstige generaties

Voor meer informatie: www.ekomenu.nl

Eid al-Fitr ofwel het Suikerfeest: ongeveer 1 miljoen Nederlanders vieren de feestelijke afsluiting van de Ramadan

 

Ramadan 13235_650437921652653_618686438_n

 

 

Afgelopen maandag werd Eid al-Fitr ofwel het Suikerfeest gevierd, de feestelijke afsluiting van de Ramadan, gevierd. Ongeveer 1  miljoen Nederlanders deden mee aan de feestdag.

Steeds meer winkels spelen in op het feest met artikelen, promotie en reclame-uitingen voor het feest.  Het gaat om een belangrijke gebeurtenis van het islamitische geloof waar iets meer dan 5 procent van de Nederlandse bevolking van 15 jaar deel van uitmaakt. In de grote steden is het percentage moslims hoger. Zo is in Amsterdam circa 13 procent van de inwoners moslim.

Iftar breekt het vasten

 

De Iftar is de maaltijd bij het breken van het vasten na zonsondergang tijdens Ramadan maar ook Slachtfeest. Deze maaltijd geeft het openbreken van het vasten aan en valt gelijk met het gebed Maghrib. Voor de moslim is dit het op één na laatste gebed van de dagelijkse vijf gebeden. 

Met Iftar wordt het vasten grotendeels verbroken met dadels en melk of anders water.

 

Wat kopen en eten moslims tijdens Ramadan?

 Wat kopen en eten moslims tijdens de Ramadanperiode? De meest ingekochte benodigdheden tijdens deze maanden zijn: dadels, veel meel waaronder allerlei soorten meel: tarwebloem, maïsmeel en griesmeel, maar tegenwoordig voor de jongere generatie die gezonder wil eten ook speltmeel, volkorenmeel en zelfs amandelmeel.  Ook staat er melk,olie, honing, fruit waarmee fruitsapjes worden gemaakt en gekookte eieren altijd op een iftartafel.

Verder komen er veel zelfgemaakte broodjes op tafel, gebakken van pitabroodjes tot stokbrood achtige broodjes gevuld met kip, gehakt of vissoorten. De batbot, een  broodje dat in de pan gebakken wordt, is het meest bekende broodje dat gevuld op tafel komt.

Pannenkoeken van allerlei deegwaren zoals gaatjes pannenkoeken ofwel baghrir, en andere bekende pannenkoeken die ook altijd op tafel staat komen zoals de msimen, een deeg van verschillende lagen.

 Soepen zijn standaard tijdens de iftar. Dat zijn allerlei varianten soep van beetje getrokken vleesbouillon met verschillende soorten groenten. Er is een dagelijkse variatie aan soep per keer. De bekendste soep heet Harira. Ook salades in vele variaties met allerlei groentes komen op tafel.

 

Zoetigheden

 

Honing is in deze maand een must, die vanwege alle zoetigheden die op tafel komen te staan waarvan 70 procent uit honing en 30 procent uit deeg bestaat. Bekende namen zijn de baklavas in allerlei varianten en vormen.

In Marokko het meest bekende is de chebikya, een koekje van deeg, honing, sesamzaadjes en gebakken in veel olie. Heerlijk maar niet echt gezond.

Dan zijn er nog bekende koekjes zoals briwat, een driehoekig koekje dat vaak gevuld wordt met een zoete amandelachtige vulling. 

De Iftar is de eerste maaltijd waarmee het vasten verbroken wordt en vaak nadat men het laatste gebed van de dag l’Isha  en het Taraweeh gebed – een gezamenlijk gebed in de moskee  alleen tijdens Ramadan – heeft gedaan. Dan keert men terug naar huis en veel gezinnen gaan dan aan de tajine van kip, vlees of vis of couscous en dergelijke maaltijden. Dat varieert per land per cultuur. 

 

Consumenten halen hun inkopen voor de iftar bij: 

  • Turkse kruidenierszaken (vaak alleen in grote steden te vinden) 
  • Marokkaanse kruidenierszaken (ook vaak in grotere steden) 
  • Tegenwoordig ook online kruidenierswinkel van Arabische afkomst voor zowel vlees, groente en alle benodigdheden 
  • De toko 
  • Halal slagerijen en groentezaken 
  • Markten ( in grote steden) 
  • De grotere supermarktketens als Lidl en Aldi voor tarwebloem en olie. 
  • Voorloper de laatste jaren waar de moslim ook blij mee is Albert Heijn.  Hier zijn vaak voorkomende producten tijdens de maand Ramadan te vinden in een mooi schap.
  • In grotere steden hebben veel locale pompshops kleinere pakketjes om van Iftar te genieten. Dat zijn dan broodjes, dadels en vaak een zoet broodje zoals een donut, koffiebroodje  en dergelijke.
  • Dit jaar hebben veel meer zaken op Ramadan hebben ingespeeld vooral online. Dat varieert van bol.com, Etos, schoonheidsspecialisten, massagecentrums enz enz, dit om consumenten aan te trekken voor Ramadan 
  • H&M heeft dit jaar zelfs voor het eerst kleding ontworpen en uitgebracht voor de moslimvrouw, vooral voor het Suikerfeest ofwel Eid.

 

 

Huizen versieren

Tijdens de maand van Ramadan versieren de laatste jaren steeds meer moslims hun huizen met maanverlichtingen, slingers en mooie kaarsen en dergelijke zaken. Denk aan kerstversieringen, maar nog in mindere mate. Dit wordt een steeds grotere hype.

In veel landen wordt zelfs een boompje in de vorm van een halve maan versierd met  verlichting en allerlei soorten  versiersels met verzen uit de Koran. 

 

La Eid: eetfestijn van soms drie dagen

 

Na Ramadan met de laatste dag vasten komt het Suikerfeest, La Eid. Dit is een hele  feestelijke dag, waar bij vaak nieuwe kleding wordt aangetrokken en alles wat erbij komt kijken om goed voor de dag te komen. Dit is een een dag waarbij iedereen elkaar gaat opzoeken met cadeautjes, koekjes en veel meer.

La Eid begint vaak met het gezamenlijke Eid-gebed in moskeeën of vanwege de grotere aantallen mensen soms zelfs buiten op voetbalvelden, grasvelden en dergelijke.

Daarna kan het eetfestijn beginnen: sommigen vieren La Eid een dag, soms zelfs twee dagen en in veel landen duurt het ook een derde dag. 

 

Meer Nederlandse bekeerlingen

Opvallend is dat er dit jaar, veel meer dan andere jaren, hier in Nederland bekeerlingen tot de islam zijn bijgekomen met een geheel Nederlandse afkomst. Hierbij speculeert men, uitgaande van het online zoeken, op studies tijdens grotere lockdowns vanwege corona. 

Veel zoektochten naar het innerlijke en belanden bij de islam. Vaak gaat het om een persoon of meerdere mensen uit een gezin of alleenstaanden, maar het gaat om het steeds toenemende aantal volledige gezinnen dat zich bekeert tot de islam.

 

  Kennis- en innovatieplatform voor de agrifoodketen ©2024 Ria Besseling